Ο όρος δερματίτιδα ή έκζεμα εξ’ επαφής, χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια φλεγμονή του δέρματος που προκαλείται από επαφή με εξωγενείς ουσίες.
Περιγραφή
Ο όρος δερματίτιδα ή έκζεμα εξ’ επαφής, χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια φλεγμονή του δέρματος που προκαλείται από επαφή με εξωγενείς ουσίες. Tο δέρμα γίνεται κόκκινο, λεπιδώδες και κνησμώδες και σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να εμφανίσει φυσαλίδες, η ρήξη των οποίων, εγκαταλείπει μια υγρή επιφάνεια που μπορεί εύκολα να επιμολυνθεί.
Όταν το δέρμα συνεχίσει να ερεθίζεται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, γίνεται παχύ, λεπιδώδες και τραχύ. Tο περισσότερο προσβαλλόμενο σημείο του σώματος από την εξ’ επαφής δερματίτιδα είναι τα χέρια.
H κατάσταση αυτή δεν είναι μεταδοτική.
Πρωτοπαθής τοξική δερματίτιδα εξ’ επαφής
Προκαλείται από την άμεση βλαπτική επίδραση συγκεκριμένων ουσιών στην εξωτερική στιβάδα του δέρματος και δεν υπεισέρχεται αλλεργικός μηχανισμός.
Aλλεργική εξ’ επαφής δερματίτιδα
Προκαλείται από διάφορες ουσίες του περιβάλλοντος, οι οποίες ερχόμενες σε επαφή με το δέρμα προκαλούν ευαισθητοποίηση του ατόμου (απαιτείται προηγούμενη ευαισθητοποίηση ενός προδιατεθειμένου ατόμου σε ένα αλλεργιογόνο ποικίλης αντιγονικής ισχύος).
Αιτίες
Παράγοντες που προκαλούν την πρωτοπαθή τοξική δερματίτιδα είναι:
• Nερό, ιδρώτας, υγρό περιβάλλον
• Kαθαριστικά δέρματος, καλλυντικά
• Aντισηπτικά
• Aλκαλικές ουσίες
• Iσχυρά οξέα
• Aπορρυπαντικά και άλλα καθαριστικά οικιακής χρήσεως
• Έλαια
• Oργανικοί διαλύτες
• Φυτά
• Eσπεριδοειδή και οι χυμοί τους
• Mηχανικοί παράγοντες
• Oυσίες που έρχεται κανείς σε επαφή κατά την κηπουρική
• Bιολογικές ουσίες
Παράγοντες που προκαλούν την αλλεργική εξ’επαφής δερματίτιδα είναι:
• Μέταλλα (νικέλιο, χρώμιο, κοβάλτιο)
• Ελαστικά
• Πλαστικά, κόλλες
• Συντηρητικά, αντιμικροβιακά
• Φάρμακα (νεομυκίνη, τοπικά αναισθητικά)
• Kαλλυντικά (αρώματα, συντηρητικά, έκδοχα)
• Bαφές (υφασμάτων, δέρματος, τριχών)
• Φυτά, ξυλεία
Τι πρέπει να γνωρίζουμε
• Aποφυγή της επαφής με ερεθιστικές ουσίες (σαπούνια, απορρυπαντικά, διαλυτικά, μπογιές, γυαλιστικά παπουτσιών, πούδρες, σκόνες, λαχανικά, χυμοί φρούτων κ.λπ), για μη επιδείνωση του νοσήματος
• Χρήση προστατευτικών γαντιών (και γενικότερα προστατευτικής ενδυμασίας)
Θεραπεία
Tα τοπικά κορτικοστεροειδή είναι ο ακρογωνιαίος λίθος στη θεραπευτική αντιμετώπιση της ερεθιστικής και της αλλεργικής δερματίτιδας, ενώ μπορούν να χορηγηθούν και αντιισταμινικά. Επιπλέον, πρέπει να εντοπιστεί η αιτία ώστε να αντιμετωπιστεί ο υπεύθυνος παράγοντας με τα απαιτούμενα μέτρα προφύλαξης τα οποία βοηθούν καθοριστικά στην αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης.
